مقایسه سامانه¬های رده¬بندي جهاني و آمريكايي برای طبقه¬بندی خاک¬های متکامل دارای افق تجمع رس تراس¬های رودخانه¬ای زاینده¬رود

Abstract

با توجه به ارتباط چندجانبه خاک و سایر اجزاء سیستم­های سطحی زمین، رده­بندی خاک ابزاری ضروری در جهت پهنه­بندی صحیح و اتخاذ تصمیمات مدیریتی در عرصه­های منابع طبیعی می­باشد. به منظور بررسی توانایی دو سامانه طبقه­بندی جهانی و رده­بندی آمریکایی در توصیف تغییرپذیری­های جزئی موجود بین خاک­های متکامل (دارای افق تجمع رس) تراس بالایی رودخانه زاینده رود، این پژوهش در سطح مطالعاتی نیمه­تفضیلی طراحی و پس از انتخاب چهار خاکرخ شاهد، کلاس­بندی خاک طبق الگوی دو سامانه انجام گرفت. نتایج نشان داد که سامانه طبقه­بندی جهانی به دلیل مزایایی چون توصیف کننده­های Clayic، Cutanic، Ochric، Ruptic، Endocalcaric و نیاز به داده­های آزمایشگاهی کم­تر، در توصیف ویژگی­های درون خاک­رخی در این پژوهش بسیار موفق­تر از سیستم رده­بندی آمریکایی بوده، اما همچنان توانایی نمایش تفاوت در توالی افق­های مشخصه تمامی خاک­رخ­های موجود در این مطالعه نیمه­تفضیلی را نداشته است. از طرف دیگر سامانه آمریکایی بر خلاف الگوی جهانی، با بهره­گیری از رژیم رطوبتی و حرارتی خاک، توصیفی از شرایط محیطی ارائه نموده است و اسم خاک در این سامانه نشان دهنده وجود خاک با افق آرجیلیک در شرایط اقلیمی خشک بوده است. بنایراین می­توان بیان نمود که میزان کارآیی هر یک از سامانه­های طبقه­بندی جهانی و آمریکایی بسته به نوع هدف بکارگیری و مقیاس مطالعه متفاوت خواهد بود.