Assessment and Measuring of climatic condition for tourism activities based on tourism approach (Case study: Qeshm Island)

Abstract

با توجه به اهمیت عامل اقلیم در سنجش وضعیت مقصدهای گردشگری، توجه و ارزیابی به این عامل از طریق ارائه شاخص¬ها و دیدگاه¬های مختلف افزایش یافته است و در این میان تأکید بر داده‌ها و ارزیابی‌های میدانی مبتنی بر سنجش دیدگاه‌ها و رضایتمندی¬های گردشگران، در کنار توجه به شاخص‌های استاندارد اقلیم گردشگری و دیدگاه‌های کارشناسانه، می‌تواند تصویر واقع‌بینانه‌تری را از شرایط اقلیمی برای گردشگری ارائه دهد. با توجه به تفاوت‌های طبیعی و انسانی بین مقاصد گردشگری و بین گردشگران، هدف این پژوهش، سنجش شرایط اقلیمی برای گردشگران با ترکیب رضایتمندی گردشگران با داده‌های کارشناسی و اصلاح و بازبینی در شاخص‌های قبلی است و برای این منظور، جزیره قشم به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. به‌منظور ارزیابی شرایط اقلیمی، شاخص‌های PMV، PET و CIT به صورت ترکیبی برای ایستگاه ساحلی جزیره قشم و در دوره آماری 2003-2014 مورد سنجش قرار گرفت. نتایج ارزیابی‌ها، نشانگر نکته قابل توجهی بود. با وجود مطلوبیت اقلیم گردشگری برای ماه‌های سرد سال و ساعات شبانه در جزیره قشم، از منظر شاخص CIT، کلیه ماه‌های سال و همچنین کلیه مقاطع شبانه‌روز (به‌جز ساعات روزانه ماه‌های تابستان) از شرایط مطلوب یا قابل‌قبول برای گردشگری برخوردار بودند که کمی با شرایط منطقه ناسازگار به نظر می‌رسید. با توجه به تفاوت‌های طبیعی و انسانی بین مقصدها و بین گردشگران، بازبینی مختصری در شاخص CIT صورت گرفت و با ترکیب نتایج شاخص PMV و میزان رضایتمندی گردشگران از شرایط حرارتی مختلف، نتایج جدیدی برای اقلیم گردشگری جزیره حاصل شد که نشان می‌دهد جزیره قشم در نیمی از سال (از ماه می تا اکتبر) و کلیه ساعات شبانه‌روز در همین بازه زمانی، از شرایط مطلوب یا قابل‌قبول فاصله دارد. علت متفاوت بودن نتایج فعلی، دخالت دادن مستقیم رضایتمندی گردشگران در داده‌های اقلیمی است.