Evaluation of Physiological and Biochemical Changes of Pistachio (Pistacia vera L. cv. Ahmad-Aghaii) on Cold Tolerant and Sensitive Rootstocks under Freezing Stress Conditions

Abstract

به‌منظور بررسی اثر ژنوتیپ پایه بر واکنش پسته رقم احمدآقایی نسبت به تنش یخ¬زدگی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها در دو سطح: ژنوتیپ پایه (چهار ژنوتیپ متحمل و چهار ژنوتیپ حساس به سرما) و دما (2- و 4- درجه سانتی‌گراد) اجرا شد. در مرحله تمام گل، از شاخه‌های انتهایی رقم احمد آقایی پیوند شده روی این ژنوتیپ‌ها نمونهگیری شد. شاخه‌ها در گلدان‌های حاوی آب مقطر در دمای 2- و 4- درجه سانتی‌گراد به مدت دو ساعت قرار گرفتند. پس از اعمال تیمارها، شاخص سرمازدگی تعیین شد، ازخوشه‌های گل تیمار‌ها جهت اندازه‌گیری پارامترهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی استفاده گردید. نتایج نشان داد شدت سرمازدگی در ژنوتیپ‌های پایه متحمل به سرما به‌طور معنی‌داری کمتر از ژنوتیپ‌های پایه حساس در دو دمای 2- و 4- درجه سانتی‌گراد می¬باشد. میزان نشت یونی، پراکسید‌هیدروژن، مالون‌دآلدهید در ژنوتیپ‌های پایه متحمل به سرما به‌طور معنی‌داری پایین‌تر از ژنوتیپ¬های حساس به سرما بود. میزان قندهای محلول، پروتئین کل، پرولین و فعالیت آنزیم‌های‌کاتالاز، آسکوربات‌پراکسیداز و گایاکول‌پراکسیداز در ژنوتیپ‌های پایه متحمل به سرما به‌طور معنی‌داری بیشتر از ژنوتیپ‌های پایه حساس به سرما بوده است. نتایج مربوط به اثر متقابل دما و ژنوتیپ نشان داد که دمای 4- درجه سانتی¬گراد باعث افزایش معنی‌دار نشت یونی، پرولین، پراکسید‌هیدروژن و مالون‌دآلدهید و کاهش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، آسکوربات‌پراکسیداز و گایاکول‌پراکسیداز نسبت به دمای 2- درجه سانتی‌گراد مخصوصا در پایه‌های حساس به سرما شد. با توجه به صفات مورد مطالعه، متحمل¬ترین ژنوتیپ‌ پایه به سرما TR1 بود.